აწ ვითარცა მკურნალი სახიერი მოვედ, მაშინ ვითარცა მსაჯული ცხოელთა და მკუდართაჲ მოსლვად ვარ; აწ მოძიებად მოვედ შეცთომილთა, მაშინ განკითხვად მომავალ ვარ; აწ მიფარულად მოვედ, მაშინ დიდითა განცხადებულებითა ვიხილვო, და წარიგრაგნოს ცაჲ, ვითარცა ქსელი ეტრატისაჲ, მზე დაბნელდეს, და მთოვარემან არა გამოსცეს ნათელი თვისი. მაშინ ძალნი ცათანი შეძრწუნდენ, და მიემსგავსოს განცხადებულებაჲ მოსლვისა ჩემისაჲ ელვასა, რომელი გამოჩნდის კიდითგან ცისაჲთ და ჩანნ ვიდრე კიდედმდე მისა.

წმ. იოანე ოქროპირი, „თარგმანებაჲ მათეს სახარებისაჲ“

ღმერთთან მიმართებით გულგრილობას მივყავართ სხვა ყველაფრის მიმართ გულგრილობისკენ, რღვევისკენ. ღვთის რწმენა დიდი საქმეა. ადამიანი ემსახურება ღმერთს და შემდეგ უყვარს თავისი მშობლები, ოჯახი, ნათესავები, სამსახური, სოფელი, რაიონი, სახელმწიფო, სამშობლო. ვისაც არ უყვარს ღმერთი და თავისი ოჯახი, მას არაფერი არ უყვარს. და ბუნებრივია, რომ მას არ უყვარს სამშობლო, რადგან სამშობლო – დიდი ოჯახია. მე იმის თქმა მინდა, რომ ყველაფერი ამით იწყება. ადამიანს არ სწამს ღმერთი და შემდეგ ანგარიშს არ უწევს არც მშობლებს, არც ოჯახს, არც სოფელს, არც სამშობლოს. სწორედ ამ ყოველივეს გახრწნა სურთ დღეს და ამისთვის ინერგება ეს თავაშვებულობა... უნდა ვეცადოთ ყოველდღიურად შევიძინოთ რაიმე სულიერი, ამსოფლიურისა და ცოდვიანის საპირისპირო და ამგვარად, ნელ-ნელა განვიძარცვოთ ძველი კაცი, შემდგომ კი თავისუფლად ვიმოძრაოთ სულიერ სივრცეში. მეხსიერებაში არსებული ცოდვიანი სურათები ჩავანაცვლოთ წმინდა სახეებით, საერო სიმღერები – საეკლესიო საგალობლებით, საერო ჟურნალები – სასულიერო წიგნებით. თუკი ადამიანი არ გადაეჩვევა ყოველივე ამსოფლიურს, ცოდვიანს, არ ექნება კავშირი ქრისტესთან, ღვთისმშობელთან, წმინდანებთან, მოზეიმე ეკლესიასთან და თავს სრულად არ შევედრებს ღვთის ხელთ – მაშინ ვერ მიაღწევს სულიერ სიჯანსაღეს.

გადარჩენა და უბედურებისგან თავის დაღწევა ყველანაირი გზით კი არ უნდა ვეძებოთ, არამედ ღვთის მიერ. ამას ვამბობ მათ გასაგონად, ვინც სნეულების დროს შელოცვებს და სხვა გრძნეულებებს მიმართავს ავადმყოფობის შესამსუბუქებლად. ეს ნიშნავს, ეძებო არა გადარჩენა, არამედ დაღუპვა, რადგან ჭეშმარიტი გადარჩენა ის არის, რასაც ღმერთი გვიბოძებს.

ყოველი წინააღმდეგობა ვნების მოთხოვნისადმი, ასუსტებს მას, ხოლო მუდმივი წინააღმდეგობა დაამხობს ვნებას. ყოველი მიყოლა ვნებისადმი აძლიერებს მას, მუდმივი მიყოლა უმონებს ვნებას მის მიმყოლს.

თუკი ოდესმე იხილავ ღვთის რაიმე განგებულებით ერეტიკოსების ან ურწმუნოების მიერ აღსრულებულ სასწაულს, ამით შენი მართლმადიდებლური რწმენა არ უნდა შეირყეს. შეიძლება ღმერთი მხოლოდ შენს გამოსაცდელად აღასრულებს სასწაულს ... იოანეს (ნათლისმცემელს) რომელიც იყო საუკეთესო „შობილთა შორის დედათაჲსა“ (ლუკ.7,28), არანაირი სასწაული არ აღუსრულებია, ხოლო იუდა, როცა მოციქულებთან იყო, ცხადია, აღასრულებდა სასწაულებს (მათ. 10,1-4). ამიტომ, როცა დაინახავ ვინმე უღირსის ან ბოროტად მორწმუნის მიერ სასწაულის აღსრულებას, ამას დიდ რამედ ნუ მიიჩნევ.

ძველთაგანვე ცნობილია, რომ სასმელისა და საჭმელის ყოველ სახეობას გააჩნია თავისი ზემოქმედება ორგანიზმზე. საკვებს შეუძლია როგორც დაეხმაროს ჩვენ მოღვაწეობას, ასევე შეაფერხოს იგი. თქვენ თვითონაც შეგიძლიათ დაასახელოთ კერძები, რომლებიც: ატკბობენ, აღაგზნებენ, ადუნებენ და ამძიმებენ ჩვენს სხეულს. საკვებს შეუძლია მიიპყროს ყურადღება და კუჭი დაიმონოს, ანუ სული მიწიერისა და ხრწნადისკენ მიდრიკოს. როცა კუჭი გადავსებულია, გონება ზარმაცდება, გული კი უხეშდება. ასეთ მდგომარეობაში ადამიანს არ ძალუძს წმინდად და წრფელად ილოცოს.

მართლმადიდებელი ეკლესია ყოველთვის მოქმედებდა კრებების მეშვეობით. მართლმადიდებლური სული ის არის, რომ ეკლესიაში მოქმედებდეს კრება და მონასტრებში უხუცესთა კრება. იღუმენმა ან იღუმენიამ და იღუმენის საბჭომ ერთად უნდა მიიღონ გადაწყვეტილება. მთავარეპისკოპოსი პირველია თანასწორთა შორის, პატრიარქი კი პაპი არ არის. მას ისეთივე ხარისხი აქვს, როგორც დანარჩენ იერარქებს. თუმცა პაპს სხვა ხარისხი აქვს – ის ამაღლებულზე ზის და მას ფეხებს უკოცნიან! პატრიარქი ზის დანარჩენ იერარქებთან ერთად და თავმჯდომარეობს. ასევე იღუმენი და იღუმენია კრების წევრებთან მიმართებით პირველები არიან თანასწორთა შორის. მთავარეპისკოპოსს ან იღუმენს არ შეუძლიათ აკეთონ ყველაფერი, რაც სურთ. ღმერთი განანათლებს ერთ იერარქს ან კრების იქ მყოფ წევრს ერთ საკითხში, სხვას – სხვა საკითხში. ხომ ხედავთ, ოთხი მახარებელი ერთმანეთს ავსებს. ასევე აქაც, ყველა გამოთქვამს თავის აზრს, ხოლო როცა არსებობს საწინააღმდეგო აზრი, ის ფიქსირდება პროტოკოლში. რადგანაც, როცა საქმე მიდგება ისეთ გადაწყვეტილებამდე, რომელიც სახარებისეული მცნებების საწინააღმდეგოა, და ადამიანი არ ეთანხმება, თუკი ის არ მოითხოვს, რომ მისი აზრი ჩაწერილ იქნეს, ისე გამოჩნდება, რომ ის თანახმაა. თუკი ის არაა თანახმა და ხელს აწერს თავისი აზრის დაფიქსირების გარეშე, ის კანონს არღვევს და პასუხისმგებელია, ის დამნაშავეა. მაგრამ თუკი ის გამოთქვამს თავის აზრს, ხოლო უმრავლესობა წინააღმდეგია, მაშინ ღვთის წინაშე ყველაფერი რიგზეა. თუკი ეკლესიაში კრება ან მონასტერში სინაქსის-კრება ვერ მოქმედებს როგორც საჭიროა, მაშინ შეიძლება გვეგონოს, რომ მართლმადიდებლური სული გვაქვს, მაგრამ გვქონდეს პაპისტური სული. მართლმადიდებლური სული ისაა, რომ თითოეულმა გამოთქვას და დააფიქსიროს თავისი აზრი, და არა ის, რომ არ ილაპარაკოს შიშისა და პირფერობის გამო, რათა კარგი ურთიერთობა ჰქონდეს მთავარეპისკოპოსთან ან იღუმენთან. (წმ. პაისი მთაწმინდელი, სიტყვები, ნაწ. 1, სუროტი, თესალონიკი, 1998, გვ. 329-330).

კითხვა: თუკი ვინმე ქრისტეს ურწმუნო, მაგალითად, იუდეველი ან სამარიტელი, მრავალ კეთილ საქმეს აღასრულებს, შევა ცათა სასუფეველში?

პასუხი: ვინაიდან უფალი ეუბნება ნიკოდიმოსს: „ამენ, ამენ გეტყვი შენ: უკუეთუ ვინმე არა იშვეს წყლისაგან და სულისა, ვერ ხელ-ეწიფების შესლვად სასუფეველსა ღმრთისასა“ (იოან. 3,5), ცხადია, რომ ვერ შევა სასუფეველში. თუმცა არ დაკარგავს თავის მისაგებელს: ან იღებს თავის კეთილდღეობას სიმდიდრით, ფუფუნებით და სხვა ცხოვრებისეული სიამოვნებებით, იმის მსგავსად, ვინც გაიგონა აბრაამისგან: „მოიხსენე, რამეთუ მიიღე კეთილი შენი ცხორებასა შენსა“ (ლუკ. 16,25), ანდა მისი ხვედრი მომავალ საუკუნეში დიდად განსხვავებული იქნება იმათი ხვედრისგან, ვინც სიკეთეს არ აღასრულებდა. რამეთუ როგორც მართალთათვის აქვს ღმერთს მრავალი სავანე (იხ. იოან. 14,2), ასევე ცოდვილთათვისაც მრავალი სხვადასხვა სასჯელია.

ერთმა გლეხმა გვიამბო: ჩემსა და ჩემს მეზობელს შორის მტრობა აღმოცენდა ეკალივით, ერთმანეთს თვალებში ვერ ვუყურებდით. ზამთრის ერთ ღამეს ჩემი პატარა ბიჭი სახარებას მიკითხავდა ხმამაღლა და როდესაც წაიკითხა მაცხოვრის სიტყვები: „აკურთხევდით მწყევართა თქუენთა“ (მათ. 5,44), მე დავუყვირე ბავშვს: საკმარისია! მთელი ღამე ვერ დავიძინე, გამუდმებით ვფიქრობდი, როგორ აღმესრულებინა ღვთის ეს მცნება. როგორ გავუკეთო სიკეთე ჩემს მეზობელს? ერთხელაც მეზობელი სახლიდან ხმამაღალი ტირილი შემომესმა. გამოვიკითხე და შევიტყვე, რომ საგადასახადო ხელისუფლებამ გასაყიდად წაიყვანა ჩემი მეზობლის მთელი საქონელი ვალის სანაცვლოდ. ელვასავით მეკვეთა აზრი: აი, ღმერთმა მოგცა საშუალება მეზობლისთვის სიკეთის გასაკეთებლად! გავიქეცი სასამართლოში, გადავიხადე გადასახადები ადამიანისთვის, რომელსაც ქვეყნად ყველაზე მეტად მე ვძულდი, და მისი საქონელი უკან დავუბრუნე. როდესაც მან ამის შესახებ შეიტყო, დიდხანს დადიოდა ჩაფიქრებული თავისი სახლის გარშემო. რომ ჩამობნელდა, დამიძახა, სახელით მომმართა. მე ღობესთან მივედი. ვკითხე: რისთვის დამიძახე? მან პასუხად ქვითინი დაიწყო, ძალა არ შესწევდა სიტყვის სათქმელად, ტიროდა და ტიროდა. მას შემდეგ ჩვენ იმაზე მეტი სიყვარულით ვცხოვრობთ, ვიდრე ღვიძლ ძმებს აქვთ. (წმ. ნიკოლოზ სერბი)

ეს სამსჯავრო იქნება ერთადერთი, საბოლოო და საშინელი, და უფრო სამართლიანი, ვიდრე საშინელი, ან, უკეთ რომ ვთქვათ, იმიტომაცაა საშინელი, რომ სამართლიანია. მაშინ დაიდგმება საყდრები, ძველი დღეთა (დან. 7,9) დაჯდება, წიგნები გადაიშლება, ცეცხლოვანი მდინარე დაიწყებს დენას, თვალთა წინაშე წარმოდგებიან განმზადებული ნათელი და ბნელი: „და გამოვიდოდიან კეთილის მოქმედნი აღდგომასა ცხორებისასა“, რომელიც აწ დაფარულია ქრისტეში, ხოლო ბოლოს მასთან ერთად გაცხადდება, „ხოლო ბოროტის მოქმედნი აღდგომასა სასჯელისასა“ (იოან. 5,29), რომლებიც, ურწმუნონი, უკვე განსაჯა განმსჯელმა სიტყვამ (იოან. 12,48). და პირველნი დაიმკვიდრებენ გამოუთქმელ ნათელს და წმიდა სამების ჭვრეტას... ხოლო მეორეთა ხვედრი, სხვა ყველაფერთან ერთად, იქნება ტანჯვა, ან, უკეთ რომ ვთქვათ, ყველაზე უწინ, განგდება ღვთისგან და სირცხვილი, რასაც დასასრული არ ექნება.

აი, რას მიაღწია ეშმაკმა. მან დედამიწა აქცია ლაბირინთად, რომელშიც ჩვენ ერთმანეთის გაგება არ შეგვიძლია... ჩვენ იქამდე მივედით, რომ ჩვენს დროში დედამიწა ერთ ფსიქიატრიულ საავადმყოფოდ ვაქციეთ! და ჩვენ არც კი გვესმის, რაშია საქმე. ყველანი გაოცებულები ვართ: „რა დაგვემართა, საით მივდივართ, რატომ მიდიან ჩვენი შვილები, რატომ წავიდნენ საკუთარი სახლებიდან და დაეხეტებიან უმიზნოდ, რატომ მიატოვეს ცხოვრება, რატომ მიატოვეს სწავლა? რატომ ხდება ეს?“ ეშმაკმა მოახერხა საკუთარი თავის დაფარვა და ადამიანებისთვის შთაგონება, რომ სხვა სახელები გამოეყენებინათ. როდესაც ადამიანი იტანჯება, ექიმები, ფსიქოლოგები ხშირად ამბობენ: „ახ, შენ ნევროზი გაქვს! ახ, შენ სტრესი გაქვს!“  – და ამის მსგავსი. ისინი არ თანხმდებიან იმაზე, რომ ეშმაკი ანვითარებს ადამიანში ეგოიზმს...

ბოროტება ბოროტებას ვერ მოსპობს. თუკი ვინმე ბოროტებას გიკეთებს, შენ მას სიკეთე გაუკეთე, რომ კეთილი საქმით მოსპო სიბოროტე. 

მოვა დრო და ადამიანები ჭკუაზე შეიშლებიან. როდესაც ისეთ ვინმეს ნახავენ, ვინც საერთო სნეულებით არ იქნება დაავადებული, დაუპირისპირდებიან და ეტყვიან: „შენ შეშლილი ხარ, რადგან ჩვენნაირი არ ხარ“.

თუკი უფალმა ვირი აალაპარაკა და მოგვის მიერ სულიერი კურთხევა მიანიჭა [ებრაელებს]; თუკი, ამგვარად, ვირის უსიტყველი ბაგეებით და ბალაამის უწმინდური ენით უფალი უმადური იუდეველებისთვის მოქმედებდა, მით უმეტეს თქვენთვის, თუკი მადლიერნი იქნებით, ის ყველაფერს აღასრულებს, რაც საჭიროა, და სული წმიდას გარდამოავლენს, – თუნდაც რომ მღვდლები უკიდურესად ბიწიერნი იყვნენ.

თუკი ადამიანი საკუთარ თავზე მუშაობას არ დაიწყებს, მაშინ ეშმაკი მას სხვა სამუშაოს გამოუძებნის – სხვების ნაკლოვანებების მოძიებას.

სულო ჩემო! რაც უნდა სიმართლე გქონდეს, თუ ძმისგან შეურაცხყოფა და წყენა არ მოითმინე, არა გაქვს ნაწილი იესოსთანა და სახარების მადლისაგან შორს დარჩები.

სიახლეები

16 მაისი 2025

მოღვაწეობა: წიგნი წმიდისა მამისა დოროთესი

8 იანვარი 2025

ცხოვრება: წმიდა მამები სიძულვილის შესახებ

25 დეკემბერი 2024

პატერიკები: წმინდა ნიკოლოზ სერბი – ამბავი სიძულვილის ძლევისა

15 აპრილი 2024

ცხოვრება: წმინდა პაისი მთაწმინდელი – სწავლებები

18 ნოემბერი 2023

ისტორია: რატომ გაუქმდა გლადიატორთა ბრძოლები

2 ნოემბერი 2023

საცდურები: წმ. მამები ასტროლოგიის შესახებ

24 ივლისი 2023

მოღვაწეობა: წმიდა მამათა სწავლებების კრებული (ნაწ. 2)

8 დეკემბერი 2022

ცოდვები: წმ. მამები ავსიტყვაობისა და ბილწსიტყვაობის შესახებ

18 ივნისი 2022

განმარტება: წმ. იოანე ოქროპირი – თარგმანებაჲ იოანეს სახარებისაჲ

15 აპრილი 2022

მოღვაწეობა: არქიმანდრიტი ეფრემ ფილოთეველი (არიზონელი) – სწავლებები

10 აპრილი, 2021

მოღვაწეობა: წმ. იოანე სინელი – კლემაქსი, რომელ არს კიბე (წმ. ეფთვიმე მთაწმიდელის თარგმნილი, შესწორებული გამოცემა)