მთავარეპისკოპოსი ამბერკი ტაუშევი  

 

 ჭეშმარიტი მწყემსობის არსი და

 მოძღვრობის თავისებურებანი ჩვენს დროში

 

  

ამქვეყნად სამწყემსო მსახურებაზე აღმატებული არაფერია, რამეთუ სამწყემსო მსახურება ყველაზე დიდი და წმინდა საქმის – ადამიანთა სულების ხსნის ღვაწლია. ხსნისა რისგან? – ცოდვისაგან, სულის იმ ცოდვიანი მდგომარეობისაგან, რომლითაც იბადება ყოველი ადამიანი პირველმამათა ცოდვით დაცემის შემდგომ, – და აგრეთვე იმ მარადიული წარწყმედისაგან, რომლისკენაც მიჰყავს ადამიანი ცოდვას.

 

ამიტომაც ყველა სხვა მიზანს აღემატება მიზანი სამწყემსო მსახურებისა – მიზანი, რომელსაც ვერც ერთი სხვა მიწიერი საქმიანობა ვერ შეედრება. ჭეშმარიტ მწყემსობას ასე განსაზღვრავს დიდი მოციქული პავლე ეფესელთა მიმართ ეპისტოლეში: მწყემსობა მოგვეცა „დასამტკიცებელად წმიდათა, საქმედ მსახურებისა, აღსაშენებელად გუამისა ქრისტესისა, ვიდრემდე მივიწინეთ ყოველნი ერთობასა სარწმუნოებისასა და მეცნიერებასა ძისა ღმრთისასა, მამაკაცად სრულად, საზომად ჰასაკისა მის ქრისტესისა“ (ეფეს. 4,12-13).

 

ჭეშმარიტი მწყემსობის მთავარ საწინდარს იგივე წმიდა პავლე მოციქული თვით მწყემსის პიროვნებაში ხედავს, რომელიც თავისი სამწყსოსთვის მაგალითი უნდა იყოს ცოდვასთან ბრძოლაში, ქრისტიანული სრულყოფილებისაკენ ლტოლვაში. „სახე ექმენ მორწმუნეთა“, – ეუბნება იგი მწყემსს: „სიტყჳთა, სლვითა, სიყუარულითა, სულითა, სარწმუნოებითა, სიწმიდითა“ (1 ტიმ. 4,12). სამწყსოს ქრისტიანული სრულყოფილების გზაზე დაყენების ყველა მცდელობა უნაყოფო იქნება, თუკი ეს სამწყსო თვით მწყემსში ვერ დაინახავს ვერანაირ ლტოლვას ამ მაღალი ქრისტიანული იდეალისაკენ, თუკი, ღმერთმა ნუ ქნას, წინამძღოლი უარყოფითი მაგალითის მიმცემი იქნება მისთვის – ცოდვასთან ბრძოლის ნაცვლად, ცოდვისადმი სრული დამონების მაგალითისა.

 

ცოდვასთან ბრძოლა ქრისტიანული სრულყოფილების მისაღწევად – აი, მიზანი ქრისტიანული ცხოვრებისა, და მწყემსის მსახურების არსიც იმაში მდგომარეობს, რომ შეეწიოს, დაეხმაროს ადამიანებს ამ ბრძოლაში, სულიერად უხელმძღვანელოს ამ ბრძოლას, მიუთითოს მის სწორ გზებზე და დაანახოს შემაცდენელი გზები. ცხადია, რომ ასეთი ხელმძღვანელობისას წარმატების მისაღწევად მწყემსი თავად უნდა იცნობდეს ამ მაცხოვნებელი ბძროლის მეთოდებს, პირველ ყოვლისა, საკუთარი გამოცდილებით.

 

შემთხვევითი არ არის, რომ სახელწოდება „მწყემსი“ აღებულია მწყემსური ყოფიდან. ეს ფაქტი მიუთითებს სამწყემსო მოღვაწეობის იმ თვისებაზე, რომლითაც მწყემსის ყურადღება საკუთრად თითოეულ ცხვარზეა მიპყრობილი.

 

აი, როგორი ძალით ლაპარაკობს წმ. ეზეკიელ წინასწარმეტყველი სამწყემსო მოღვაწეობის არსზე. იგი ხაზს უსვამს სწორედ ამ თვისებას – ცალკეულ სულზე ინდივიდუალურ ზრუნვას: „ადამის ძევ!“ – ასე ეუბნებოდა თვით უფალი წმიდა წინასწარმეტყველ ეზეკიელს, – „იწინასწარმეტყველე ისრაელის მწყემსებზე, იწინასწარმეტყველე და უთხარი მათ, მწყემსებს, ასე ამბობს-თქო უფალი ღმერთი: ვაი, ისრაელის მწყემსებს, რომლებიც საკუთარ თავს მწყემსავენ! განა ცხვარს არ უნდა მწყემსავდნენ მწყემსები? ქონს ჭამთ, მატყლით იმოსებით, ნასუქალს ხოცავთ, ცხვარს კი არ მწყემსავთ! დაუძლურებულთ არ აძლიერებთ, დასნეულებულთ არ განკურნავთ, ჭრილობებს არ შეუხვევთ, გატაცებულს უკან არ აბრუნებთ, დაკარგულს არ ეძებთ, მძლავრობით და სისასტიკით ბატონობთ მათზე. გაიფანტნენ უმწყემსოდ დარჩენილნი, მინდვრის მხეცების კერძნი გახდნენ, გაიფანტნენ! დაეხეტება ჩემი ცხვარი და არავინაა მათი მომკითხავი, არც მძებნელი. ამიტომ ისმინეთ უფლის სიტყვა, მწყემსებო! ცოცხალიმც ვარ, ამბობს უფალი! რაკი მიტაცებულია ჩემი ცხვარი და მიწის მხეცების კერძი გამხდარა უმწყემსოდ დარჩენილი ჩემი ცხვარი, რაკი არ მოუკითხავთ ჩემს მწყემსებს ჩემი ცხვარი, რაკი საკუთარ თავს მწყემსავენ მწყემსები, ჩემს ცხვარს კი არ მწყემსავენ, ამიტომ ისმინეთ უფლის სიტყვა, მწყემსებო! ასე ამბობს უფალი ღმერთი: აჰა, ისევ მწყემსებს მოვკითხავ ჩემს ცხვარს და გადავაყენებ მათ ცხვრის მწყემსობისგან, რომ კვლავ აღარასოდეს მწყემსავდნენ მათ. პირიდან გამოვგლეჯ მათ ჩემ ცხვარს, რომ მათი კერძი აღარ იყოს“ (ეზეკ. 34, 2-10).

 

რა საშინლად ჟღერს ეს გულისწყრომა ღვთისა, უღირსი მწყემსების მისამართით გამოთქმული ჯერ კიდევ ძველ აღთქმაში.

 

შემდეგ თვით უფალი მიანიშნებს სამწყემსო მსახურების ამ არსზე, რომელიც ცალკეულ სულზე ზრუნვაში მდგომარეობს:

 

„მე თავად დავმწყემსავ ჩემს ცხვარს და მე თავად დავაბინავებ, ამბობს უფალი ღმერთი. დაკარგულს მოვიძიებ, გატაცებულს დავაბრუნებ, დაჭრილს ჭრილობებს შევუხვევ, დაუძლურებულს მოვაძლიერებ, მსუქანს და ძლიერს მოვუვლი; სამართლიანად დავმწყემსავ მათ“ (ეზეკ. 14, 15-16).

 

მძიმე დროებაში გვიწევს ცხოვრება, მსგავსი, როგორც ეტყობა, ჯერ არ ყოფილა ქრისტიანობის ისტორიაში. ეს არის აშკარად „აპოსტასიის“ (“განდგომილების“) პერიოდი, ყველა დამახასიათებელი ნიშნით, და იგი თანამედროვე მწყემსისგან განსაკუთრებულ სიფხიზლეს მოითხოვს, პირველ ყოვლისა, საკუთარი თავის მიმართ, რათა ცხონების მაგიერ არ დაღუპოს თავისი ცხვრები.

 

ჩვენ ვცხოვრობთ ფასეულობათა გადაფასების დროში – ყველასა და ყველაფრის გამახვილებული კრიტიკის ხანაში. ავტორიტეტებს თითქმის აღარ სცნობენ. გარეგნულ წოდებრივ ავტორიტეტს მრავალთა თვალში უკვე არანაირი მნიშვნელობა არ გააჩნია. ამიტომაც ცუდად იქცევა ის მწყემსი, რომელსაც უყვარს გამუდმებით მხოლოდ თავისი სამღვდელო წოდების ავტორიტეტზე დაყრდნობა იმ იმედით, რომ ამ გზით აიძულებს თავის სამწყსოს მას უსმინოს და დაემორჩილოს. აწინდელ დროში უფრო მეტად, ვიდრე ოდესმე, უყურებენ არა წოდებას, არამედ თვითონ ადამიანს, როგორია იგი, რას წარმოადგენს და რამდენად შეეფერება თავის წოდებას, შეიძლება მისი ნდობა თუ არა.

 

ამჟამად ეშმაკისეული სნეულების – ამპარტავნების განსაკუთრებული გაფურჩქვნის დროა. იგი დედაა ყველა ცოდვიანი ვნებისა და მისგან წარმოშობილი მანკიერებებისა: თავისმოყვარების, თვითრჯულობის, წყენიობის, გულღრძოობის, შურისმაძიებლობის, მზვაობრობის, დიდებისმოყვარების, თავის განდიდების.

 

თავის სამწყსოში ამ ვნებების გამოვლინებებთან წარმატებით ბრძოლას მწყემსი მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეძლებს, თუკი სამწყსოს წევრები ვერ ნახავენ ამავე ვნებებს თავიანთ მწყემსში, ჭეშმარიტი მწყემსი სიმდაბლისა და სიმშვიდის სახე უნდა იყოს თავისი სამწყსოსთვის. მის ყურებსა და გულში გამუდმებით უნდა ხმიანობდეს უფლის დარიგება: „ისწავეთ ჩემგან, რამეთუ მშჳდ ვარ და მდაბალ გულითა“ (მათ. 11,29). ამისთვის კი საჭიროა, რომ იგი ტოლობის ნიშანს არ სვამდეს საკუთარ თავსა და ეკლესიას შორის. მწყემსი არ არის ეკლესია, არამედ მხოლოდ მსახურია ეკლესიისა, მეტად ან ნაკლებად ღირსეული, საკუთარ თვალში კი იგი ყოველთვის უღირსი უნდა იყოს. ქრისტესმიერი სიმდაბლის მრავალი მაგალითი გვიჩვენეს ეკლესიის ისტორიაში ცნობილმა მწყემსებმა. განსაკუთრებით გასაოცარია დიდი რუსი განმანათლებლის, ტიხონ ზადონელის მაგალითი: იგი ფეხებში ჩაუვარდა ვოლტერიანელ აზნაურს, რომელმაც მას სახეში გაარტყა. მღვდელმთავარი ამ აზნაურისაგან შენდობას ითხოვდა იმისთვის, რომ განარისხა იგი. სხვა მაგალითი ჩვენი დროისაა. აწ განსვენებული მეუფე იოანე სან ფრანცისკელი სიკვდილის წინ ესტუმრა თავის დაუძინებელ მტერს და აზიარა კიდეც. ეს ადამიანი დიდი ხნის განმავლობაში ყველაზე საზარელი ფორმით შეურაცხყოფდა მას თავის გაზეთში.

 

იმისათვის, რომ მოიპოვოს ასეთი მაცხოვნებელი (თავისთვისაც და სამწყსოსთვისაც) სიმდაბლე, მწყემსს უნდა ახსოვდეს, რომ, ღვთის სიტყვის სწავლებით, სამწყემსო მსახურება არის არა მბრძანებლობა საერო გაგებით, არამედ – მსახურება. მწყემსმა არასოდეს უნდა დაივიწყოს ქრისტეს სიტყვები, მისი უახლოესი მოწაფეების – იაკობისა და იოანესთვის თქმული ამ საკითხთან დაკავშირებით, როდესაც ისინი პირველ ადგილებს ითხოვდნენ ღვთის სასუფეველში:

 

„უწყითა, რამეთუ მთავარნი წარმართთანი უფლებენ მათ ზედა, და დიდ-დიდნი ხელმწიფებენ მათ ზედა? ხოლო თქუენ შორის არა ეგრეთ იყოს, არამედ რომელსა უნებს თქუენ შორის დიდ ყოფაჲ, იყავნ თქუენდა მსახურ; და რომელსა უნებს თქუენ შორის წინა ყოფაჲ, იყოს იგი თქუენდა მონა. ვითარცა ძე კაცისაჲ არა მოვიდა, რაჲთამცა იმსახურა, არამედ მსახურებად და მიცემად თავი თჳსი სახსრად მრავალთათჳს“ (მათ. 20,25-28).

 

საეკლესიო კანონების მიერაც გადაჭრითაა დაგმობილი „ზუაობაჲ სოფლიოჲსა მთავრობის მოყუარებისაჲ“ (III მს. კრ. კან. 83. და სხვ.).

 

მწყემსი უნდა მოუწოდებდეს ეკლესიის, და არა საკუთარი თავის მორჩილებისაკენ. მხოლოდ ეკლესიაა უცთომელი, ხოლო ჩვენ ყველანი, ადამიანები, შეიძლება ვცდებოდეთ და გზას ვკარგავდეთ. ამიტომაც უნდა შეგვეძლოს პატიოსნად ვაღიაროთ და გამოვასწოროთ ჩვენი შეცდომები, ეს კი მხოლოდ ჩვენი ავტორიტეტის ამაღლებას შეეწევა; არ უნდა მივაწეროთ საკუთარ თავს უცთომელობა, რომელიც მხოლოდ მთელი ეკლესიის კუთვნილებაა. მეტისმეტად საშიშია მწყემსისთვის და საზიანოა მისი მსახურებისთვის პაპიზმის საცთური: „სცოდე როგორც გინდა და რამდენიც გინდა, – ოღონდ მე მაღიარე და დამიჯერე“.

 

არაფერია უფრო დამღუპველი მწყემსობისათვის, ვიდრე ის, რომ მწყემსი უზომოდ შემწყანებელია თავისი სამწყსოს ყველაზე მძიმე ცოდვების მიმართაც კი, და უსაზღვროდ მკაცრი და მომთხოვნია მხოლოდ ერთის – მისდამი დაუმორჩილებლობის ცოდვის მიმართ.

 

მწყემსი უცილობლად მკაცრი და უდრეკი უნდა იყოს ყველაფერში, რაც ეკლესიის საუკუნოვან განწესებებს, სარწმუნოებრივ და ზნეობრივ სწავლებას, მის წმიდა კანონებს, დადგენილებებსა და წეს-ჩვეულებებს შეეხება; მაგრამ ეს სიმკაცრე მხოლოდ და მხოლოდ ღვთის სადიდებელი მოშურნეობისაგან უნდა გამომდინარეობდეს და არა რომელიმე სხვა მიზეზისაგან, მით უმეტეს, პირადი ინტერესებიდან ან თავისმოყვარებისა და ამპარტავნებისაგან. ყოვლად დაუშვებელია, როცა უგულებელვყოფთ საეკლესიო კანონებს პრინციპულ შემთხვევებში და მივმართავთ მათ მხოლოდ მაშინ, როცა ჩვენს ავტორიტეტს ემუქრება საფრთხე და როცა ეს პირადად ჩვენ გვაძლევს ხელს.

 

მეორე, აუცილებელი თვისება, რომელიც მოეთხოვება მწყემსს მისი სამწყემსო მსახურების ნაყოფიერებისთვის, გულწრფელობაა – თვისება, რომელიც სულ უფრო იშვიათად გვხვდება თანამედროვე სამყაროში, და ამიტომაც განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს, უფრო მეტი, ვიდრე ოდესმე ჰქონდა.

 

1901 წელს ნიჟეგოროდის ეპისკოპოსმა ნაზარიმ ისარგებლა წმიდა იოანე კრონშტადტელის ხანმოკლე სტუმრობით, შეკრიბა თავის რეზიდენციაში ქალაქის სამღვდელოება და სთხოვა მამა იოანეს მათთან გასაუბრება. როდესაც წმ. იოანეს ჰკითხეს, თუ როგორ აღწევს იგი ასეთ სასიკეთო ზემოქმედებას ადამიანთა გულებზე, მან უპასუხა:

 

„პატივცემულო მამანო და ძმანო, მწყემსებო! ვხედავ თქვენს ჭაღარას, რაც იმას ნიშნავს, რომ თავად მდიდარნი ხართ ცხოვრებისეული გამოცდილებით. მე თქვენ ვერაფერს გასწავლით. მაგრამ რადგანაც მეკითხებით, თუ როგორ ვაღწევ სასიკეთო ზემოქმედებას ადამიანთა გულებზე, გიპასუხებთ. მე ვცდილობ ვიყო გულწრფელი მწყემსი, არა მარტო სიტყვით, არამედ საქმითაც – ცხოვრებაშიც. ამიტომაც მე მკაცრად ვადევნებ თვალყურს საკუთარ თავს, ჩემს სულიერ სიმშვიდეს, ჩემს შინაგან მოღვაწეობას. მე დღიურსაც კი ვაწარმოებ, სადაც ვიწერ საკუთარ გადახრებს ღვთის სჯულისაგან; ვამოწმებ საკუთარ თავს და ვცდილობ გამოსწორებას“.

 

ძალიან ცუდია, თუკი სამწყსოს წევრები (დღეს კი ისინი განსაკუთრებული ყურადღებით ადევნებენ თვალყურს საკუთარი მწყემსის ცხოვრებას და აკეთებენ თავიანთ დასკვნებს) ამჩნევენ თავიანთ მწყემსს, რომ მისი სიტყვა და საქმე ერთმანეთს შორდება, რომ ის ასწავლის ერთს და აკეთებს მეორეს. კიდევ უფრო უარესია, როცა ისინი ამჩნევენ მასში არაგულწრფელობას, სიყალბეს, თვალთმაქცობას: როცა მწყემსი რაიმეს ამბობს არა იმიტომ, რომ თავად სჯერა, რასაც ამბობს, არამედ იმიტომ, რომ იმ მომენტში მომგებიანად მიაჩნია საკუთარი თავისთვის – ილაპარაკოს ამგვარად და არა სხვანაირად, რომელიმე წმინდად პირადი, ეგოისტური მოსაზრებით, მსმენელთა გულის მოსაგებად, ანდა, როცა ამჩნევენ, რომ იგი ერთთან ერთს ამბობს, სხვებთან – სხვას, საწინააღმდეგოსაც კი.

 

ჩვენს დროში უმეტესწილად აღარავისი სჯერათ, მწყემსისაგან განსაკუთრებულ გულწრფელობას ითხოვენ, პატიოსნებას, სწორხაზოვნებას, ყოველგვარი მზაკვრობის, სიყალბის, მლიქვნელობისა და კაცთმოთნეობის აჩრდილის გარეშე.

 

მწყემსს გამუდმებით უნდა ახსოვდეს წმიდა წერილის სიტყვები: „უკუეთუმცა კაცთა სათნო-ვეყოფვოდე, ქრისტეს მონამცა არა ვიყავ“ (გალატ. 1,10); „ღმერთმან განაბნინა ძუალნი კაცთა მოთნეთანი“ (ფსალმ. 52,6); „წყეულ იყავნ კაცი, რომელსა სასოება აქუს კაცისა მიმართ“ (იერ. 17,5); „ნუ ესავთ მთავართა, ძეთა კაცთასა, რომელთა თანა არა არს ცხორებაჲ“ (ფსალმ. 145,3).

 

მწყემსი არ უნდა მიჰყვებოდეს თანამედროვე ცხოვრების დაცემულ ზნეობრივ დონეს, პირიქით – უნდა ეცადოს აამაღლოს ეს ცხოვრება იმ სიმაღლეზე, რომელსაც ქადაგებს სახარება და რომელსაც ითხოვს ეკლესია, დაუშვებელია უზომო შემწყნარებლობა სამწყსოს ცოდვებისა და უსჯულოებების მიმართ, კაცთმოთნეობით ან საკუთარი პოპულარობის დაკარგვის შიშით, ანდა რაიმე სხვა მოსაზრებით.

 

კერძოდ, მეტისმეტად დამღუპველია (ჩვენს დროში არცთუ იშვიათი) შემწყნარებლური დამოკიდებულება ზნეობის საწინააღმდეგო აშკარა ცოდვების – უკანონო თანაცხოვრებისა და განქორწინებების მიმართ. არანაკლებ დამღუპველია მწყემსების გულგრილი დამოკიდებულება ჩვენს დროში სრულ უხამსობამდე მისული ქალთა მოდებისა და მორთულობების მიმართ, შეუფერებელი, ქრისტიანის სახელისათვის უღირსი გართობა-მხიარულობების მიმართ, თანაც ეს მხიარულობანი ხშირად სადღესასწაულო და კვირა დღეების წინადღით ან მარხვებში იმართება.

 

დაუშვებელია საკუთარი სამწყსოს წევრების უგულებელყოფა და ქედმაღლური დამოკიდებულება მათ მიმართ, როგორნიც გინდა იყვნენ ისინი. ყოველგვარი ასეთი მედიდურობა, უგულებელყოფა სამწყსოსი და ქედმაღლური დამოკიდებულება მისდამი ახასიათებს რომაულ კათოლიციზმს, რომელშიაც სამღვდელოება წარმოადგენს თითქოსდა უმაღლეს, პრივილეგირებულ ფენას, დაბალ ფენასთან – სამწყსოსთან შედარებით.

 

ღირს კი სალაპარაკოდ ის, თუ რამდენად ეწინააღმდეგება ჭეშმარიტი მართლმადიდებლობის სულს ამგვარი ლათინური კონცეფცია?

 

საკმარისია გავიხსენოთ შესანიშნავი ადგილი აღმოსავლეთის პატრიარქთა 1848 წლის „საყოველთაო ეპისტოლედან“, რომელიც ამბობს: „ჩვენთან არც პატრიარქებს და არც კრებებს არასოდეს ხელეწიფებოდათ რაიმე სიახლის შემოტანა, რამეთუ კეთილმსახურების დამცველი ჩვენთან თვით ეკლესიის სხეული ანუ თავად ხალხია, რომელსაც ყოველთვის სურს თავისი სარწმუნოება შეინახოს უცვლელად, მამების სარწმუნოებასთან თანხმობაში“.

 

მართლმადიდებელი ეკლესიის ისტორიაში რიგითი მორწმუნე არასოდეს ყოფილა უუფლებო და უხმო „პლებსი“, არამედ საკმაოდ ხშირად იმაღლებდა ხმას მწვალებელთა წინააღმდეგ. ასე იყო ჩვენს სამშობლოში, უახლოეს წარსულში, რიგითმა მორწმუნეებმა, უმეტესად უბრალო ქალებმა, დაიცვეს მართლმადიდებელი სარწმუნოება თანამედროვე მწვალებლების – „ჟივოცერკოვნიკებისა“ და „ობნოვლენცებისაგან“, რომელთაც უკვე დაპყრობილი ჰქონდათ საეკლესიო ხელისუფლებაცა და ტაძრების უმეტესობაც უღმერთო კომუნისტური მთავრობის მფარველობით.

 

განსაკუთრებით მძიმე დრო დადგა: სწრაფი ნაბიჯებით ვითარდება „აპოსტასია“, რომლის შესახებაც ლაპარაკობს წმინდა პავლე მოციქული თავის მეორე ეპისტოლეში თესალონიკელთა მიმართ. თითქმის ყოველ დღეს რაღაც ახალი მოაქვს, ხშირად სენსაციური, ის რაც სულ ცოტა ხნის წინ წარმოუდგენელი, შეუძლებელი გვეჩვენებოდა. გასაკვირი არ არის, რომ ახლა სამწყსოც ძალიან მძიმე გვყავს, ის ძალიან ძნელად მიჰყვება ქრისტიანულ დარიგებასა და შეგონებას, თვითრჯული და თავდაჯერებულია, ხშირად უიმედოდ უვიცია ყველაფერში, რაც ჩვენს წმიდა სარწმუნოებასა და ეკლესიას შეეხება. მაგრამ რაკიღა ვიტვირთეთ სამწყემსო მსახურების უღელი, ეს ყოველივე პასუხისმგებლობას ხომ ვერ მოგვიხსნის ჩვენი სამწყსოს წინაშე. ჩვენ მოწოდებულნი ვართ „აღსაშენებელად და არა დასარღუეველად“, როგორც ცხადად ასწავლის ამის შესახებ წმიდა პავლე მოციქული კორინთელთა მიმართ მეორე ეპისტოლეში (10, 8). უფალი მკაცრად მოგვთხოვს პასუხს ყოველი დაღუპული ცხვრისთვის, თუკი ჩვენ პირდაპირ ან ირიბად მისი დაღუპვის მიზეზი გავხდებით. ჩვენი სიზარმაცე, დაუდევრობა, ჩვენი პირადი სისუსტეები და მანკიერებანი, სამწყსოსთვის დამაბრკოლებელი ჩვენი ცხოვრების წესი – ეს ყველაფერი შეიძლება ჩვენდამი რწმუნებული სიტყვიერი ცხვრების დაღუპვის მიზეზი გახდეს, ცხვრებისა, რომლებიც ჩვენ მწყემსმთავარმა ქრისტემ ჩაგვაბარა.

 

ჩვენს მოხსენებას დავამთავრებთ წმიდა იოანე კრონშტადტელის სიტყვებით მისი შესანიშნავი საუბრიდან, რომელიც მას ჰქონდა სამღვდელოებასთან 1904 წელს ქალაქ სარაპულში.

 

„მწყემსი თავის სულიერ განწყობილებაში“, – ამბობს წმიდა იოანე, – „მთლიანად უნდა გათავისუფლდეს თავისმოყვარეობისაგან. იგი ბიბლიურ მწყემსებს უნდა მიემსგავსოს „სულით დგომაში“. ამისათვის კი აუცილებელია სრული სიფრთხილე და გულისხმიერება, მუდმივი ჯვარცმა საკუთარი სამწყსოსათვის“.

 

„საკვირველი სნეულება გამოჩნდა ჩვენს დროში, – ეს არის ვნებიანი ლტოლვა გართობისაკენ“, – თქვა მან – „არასოდეს ყოფილა გართობის ასეთი საჭიროება, როგორიც დღესაა. ეს პირდაპირი მაჩვენებელია იმისა, რომ ადამიანებმა ცხოვრების აზრი დაკარგეს, რომ ისინი გადაეჩვივნენ სერიოზული ცხოვრებით ცხოვრებას – გაჭირვებულთა დასახმარებლად შრომას, შინაგან სულიერ ცხოვრებას, და მიეცნენ მოწყენილობას. ამის გამო სულიერი ცხოვრების სიღრმესა და შინაარსს გართობებზე ცვლიან. როგორი უგუნურებაა! ნამდვილი ბავშვები არიან, უგუნური ბავშვები! ამასობაში გართობები უკვე საზოგადოებრივ მანკიერებად, საზოგადოებრივ ვნებად იქცა. აი, საითკენ უნდა მიმართონ მწყემსებმა თავიანთი ძალისხმევა: მათ დაკარგული შინაარსი უნდა შეიტანონ ცხოვრებაში, ადამიანებს ცხოვრების აზრი უნდა დაუბრუნონ. მაგრამ, რაღა თქმა უნდა, მწყემსებმა ჯერ საკუთარი თავი უნდა მოამზადონ ამ საქმისათვის. მწყემსები მოწოდების სიმაღლეზე უნდა იდგნენ“.

 

ამისთვის კი რა არის საჭირო ყველაზე მეტად? ყველაზე უკეთ რითი შეუძლია მწყემსს საკუთარი თავის მომზადება იმისათვის, რომ მოწოდების სიმაღლეზე იმყოფებოდეს?

 

ამ კითხვაზეც გარკვეულ და ამომწურავ პასუხს იძლევა წმიდა იოანე.

 

„მე ვლოცულობ, მე განუწყვეტლივ ვლოცულობ. ვერც წარმომიდგენია როგორ შეიძლება გაატარო დრო ლოცვის გარეშე. ჭეშმარიტად – ლოცვა სულის სუნთქვაა“.

 

რა შეიძლება ამას დაუმატო?

 

ამით ყველაფერია ნათქვამი, ყოველ შემთხვევაში, ყველაფერი ყველაზე მთავარი, ის, რის გარეშეც ყოველივე დანარჩენი არარაობაა.

 

 

 

თარგმნილია შემოკლებით წიგნიდან „Пастырское совещание духовенства Русской Зарубежной Церкви Северной Америки и Канады“, стр. 32, Jordanville, N. Y. 1969.

 

 

ამავე თემაზე:

ღირსი იუსტინე პოპოვიჩი – სახე ჭეშმარიტი მოძღვრისა