პასექი. ებრაული სიტყვა "ფესაქ", რომლისგანაც წარმოდგება სიტყვა "პასექი", ნიშნავს "გადასვლას", "ადგილის შეცვლას". ებრაელები "ფესაქს" უწოდებდნენ თავიანთ დღესასწაულს, რომელიც დაწესდა იმის მოსაგონრად, თუ როგორ გადავიდნენ ებრაელები ეგვიპტის მონობისაგან აღთქმულ მიწაზე. ("ფესაქ", "ფეისახ") აგრეთვე ნიშნავს "დანდობას", "გვერდის ავლას" იმის მოსაგონრად, რომ ანგელოსი, რომელიც ებრაელთა პირმშოებს ხოცავდა, როდესაც ებრაელთა სახლების კარებების თავზე, ზღურბლზე და გვერდით ბოძებზე სისხლს დაინახავდა, გვერდს უვლიდა  და ინდობდა ებრაელთა პირმშოებს (გამ. 12). ამავე სიტყვით ისინი მოიხსენებდნენ იმ კრავსაც, რომელსაც ამ დღესასწაულზე ჭამდნენ უფუარი პურითა და მწარე ბალახებით, თანახმად მოსეს რჯულისა. ასე რომ, ებრაული "ფესახ" ნიშნავს "გადასვლას", პასექის დღესასწაულს და პასექის კრავს. ძველებრაული პასექი იყო წინასახე ქრისტიანული პასექისა – ქრისტეს აღდგომისა. ამგვარად, ეკლესიამ თვითონ ძველებრაული დღესასწაულის სახელი თავის დღესასწაულს უწოდა. ამასთან ერთად, ბერძნებმა ასოები შეცვალეს და "ფესაქის" ნაცვლად გამოვიდა "პასექი". ამ ახალ სიტყვას ბერძნულად სხვა მნიშვნელობაც სამართლიანად მიენიჭა ("პასხო" – ვევნები, ვიტანჯები): იესო ქრისტემ სწორედ თავისი ვნებითა და ჯვარზე სიკვდილით გზა გაგვიხსნა სიკვდილიდან სიცოცხლისაკენ, მიწიდან ზეცისაკენ. აქვე ისიც უნდა ითქვას, რომ ებრაელები პასექს კრავსაც უწოდებდნენ. ჩვენი ეკლესიაც პასექს არამარტო ბრწყინვალე აღდგომის დღესასწაულს უწოდებს, არამედ ჩვენთვის ნებსით ვნებულ, დაკლულსა და აღდგომილს – იესო ქრისტეს: "ზატიკად ჩუენდა ჩუენთვის დაიკლა ქრისტე" (1 კორ. 5,7). ამიტომ სააღდგომო ერთ-ერთ საგალობელში ეკლესია გალობს: "ჰოჲ, პასექო დიდო და დიდებულო, ქრისტე..." (გალობა 9).

პასქალია ეწოდება გამოთვლათა რიგს, რომლის მიხედვით ყოველ წელს დგინდება ბრწყინვალე აღდგომის – პასექის – დღე (თარიღი); აგრეთვე, იმ დღესასწაულებისა, რომლებიც პასექზეა დამოკიდებული (ამაღლება, სულთმოფენობა და სხვა). ქრისტიანობის პირველ საუკუნეებში სხვადასხვაგან პასექი გაზაფხულის სხვადასხვა დღეს აღინიშნებოდა. მაგრამ პასექის დიდი მნიშვნელობიდან გამომდინარე საჭირო იყო, რომ მთელ საქრისტიანოს ერთად ეზეიმა იგი. თავის მხრივ, კეთილმსახურება და ისტორიული სიზუსტე იმას მოითხოვდა, რომ ქრისტიანული პასექი არ დამთხვეოდა უკვე მნიშვნელობა დაკარგულ ებრაულ პასექს. პირველმა მსოფლიო კრებამ (325 წ., ნიკეა) დაადგინა, რომ სამომავლოდ წმ. პასექის დღესასწაული აღინიშნოს გაზაფხულის ბუნიობის (დღე-ღამის თანასწორობის) მომდევნო სავსემთვარეობის შემდეგ პირველ კვირა დღეს. აქედან გამომდინარე, აღდგომის დღესასწაული ყოველთვის უწევს 22 მარტიდან 25 აპრილის ჩათვლით პერიოდში (ძვ. სტილით). ეს ორი თარიღი არის ერთგვარი საზღვრები წმ. პასექისა, რადგან ამ 35 დღიდან ნებისმიერზე შეიძლება დაემთხვეს დღესასწაული. პასქალიის მთელი დანიშნულება იმაში მდგომარეობს, რომ გამოთვალოს: 1. მოცემულ წელიწადს, მარტისა თუ აპრილის რა თარიღზე მოუწევს ბუნიობის შემდგომი სავსემთვარეობა; 2. კვირის რომელ დღეს იქნება ეს სავსემთვარეობა.

პურის კურთხევა – როდესაც საღამოთი ღამისთევის ლოცვა იწყება, მაშინ მწუხრის ან დიდი სერობის ბოლოს იკურთხება პური, ხორბალი, ღვინო და ზეთი, რომლებიც მორწმუნეებს ურიგდებათ, რათა ხორციელად განმტკიცდნენ და განაგრძონ ღმრთისმსახურება. ჩვეულებრივ იკურთხება ხუთი პური, იმ ხუთი პურის მოსაგონრად, რომლებიც აკურთხა იესო ქრისტემ, გაამრავლა და ხუთი ათასი კაცი დააპურა. ნაკურთხი პურის მიღება შეიძლება ნაჭამზეც. რადგან ტიპიკონი პურის კურთხევას ითვალისწინებს ღამით, ე.ი. მაშინ, როდესაც მორწმუნეებს უკვე მიღებული აქვთ საზრდელი.