წმიდა ისიხი იერუსალიმელი

სწავლებები

თუკი ვნებების მიზეზებს მოვიკვეთავთ და სულიერ მოღვაწეობას შევუდგებით მხოლოდ მოკლე ხნით, და არ დავიცავთ ამ წესს მთელი ცხოვრების განმავლობაში, მაშინ იოლად დავუბრუნდებით ხორციელ ვნებებს და ნაყოფად მხოლოდ გონების სრულ დაბნელებასა და ნივთიერში უღრმეს დაცემას მივიღებთ.

ჩვენ არა ვართ სამსონზე ძლიერები, არც სოლომონზე ბრძენნი, არც ნეტარ დავითზე გონიერნი და არც მოციქულთა თავ პეტრეზე მეტად გვიყვარს ღმერთი. დაე ნუ დავამყარებთ იმედს საკუთარ თავზე, რამეთუ წმიდა წერილი ამბობს, რომ ვინც საკუთარ თავს ესავს, საშინელი დაცემით დაეცემა.

როგორც წვიმა, რაც მეტი რაოდენობით ეცემა მიწას, მით მეტად არბილებს მას; ასევე ქრისტეს წმიდა სახელი, ჩვენს მიერ გულისსიტყვების გარეშე წარმოთქმული, რაც უფრო ხშირად მოვუწოდებთ მას, მით მეტად არბილებს ჩვენი გულის მიწას, სიხარულითა და მხიარულებით ავსებს მას.

როგორც შეუძლებელია, რომ ერთ არხში ერთდროულად მიედინებოდნენ ცეცხლი და წყალი, ასევე შეუძლებელია ცოდვა შევიდეს სულში, თუკი მანამდე ის არ დააკაკუნებს გულის კარზე ბოროტი სახების ოცნებით.

როგორც მწარე აბზინდაა სასარგებლო მათთვის, ვისაც მადა აქვს დაკარგული და საჭმელი ეზიზღება, ასევე ავზნიანთათვის სასარგებლოა განსაცდელები.

ქრისტეს ბაგეები, ეკლესიის სვეტი, ჩვენი დიდი მამა ბასილი ამბობს: „დიდი შემწეობა იმისთვის, რომ არ ვცოდოთ და მეორე დღეს იმავეში არ ჩავვარდეთ, არის შემდეგი – დღის დასრულებისას სინდისის სამსჯავროზე წარვადგინოთ საკუთარი თავი და ყველაფერი რაც ჩვენია, რათა ვიხილოთ, რა შევცოდეთ და რაში მოვიქეცით სწორად. ასე იქცეოდა იობიც, როგორც საკუთარი თავის მიმართ, ასევე თავისი შვილების მიმართ“. ამგვარი ყოველდღიური გარჩევა იმასაც ნათელს ჰფენს, რაც ყოველ ჟამს ხდება ჩვენში.

როდესაც ვნებები უმოქმედონი არიან მხოლოდ იმის გამო, რომ მათი მიზეზებია განშორებული, ან დემონებმა მზაკვრულად დაიხიეს უკან – იშვება ამპარტავნება.

სახებისაგან – მრავალი გულისსიტყვა, ხოლო მათგან – ცუდი ხორციელი საქმე. ვინც იესოსთან ერთად პირველს იმწამსვე გააქრობს, ის უკანასკნელსაც გადაურჩება.

თუკი ვიცავთ გულის სიწმინდეს როგორც საჭიროა, ანუ ვდარაჯობთ გონებას, რის მაგალითსაც გვაძლევს ახალი აღთქმა, ამით გულიდან მოიკვეთება და ამოიძირკვება ყველა ვნება და ყოველგვარი ბოროტება, და ამის მაგივრად მასში შევა სიხარული, სასოება, შემუსვრილება, გლოვა, ცრემლი, საკუთარი თავისა და საკუთარი ცოდვების შეცნობა, სიკვდილის ხსოვნა, ჭეშმარიტი სიმდაბლე, უსაზღვრო სიყვარული ღვთისა და ადამიანების მიმართ და გულისმიერი ღვთაებრივი გულმოდგინეობა.

ბოლოს ჩვენთვისაც დადგება სიკვდილის ჟამი, მოვა, მისგან გაქცევა შეუძლებელია. ოჰ, ნეტავ ჰაერის მთავარმა, რომელიც მაშინ მოვა, ჩვენში მცირე და უმნიშვნელო ცოდვები ჰპოვოს, რომ ვერ შეძლოს ჩვენი სამართლიანი მხილება. წინააღმდეგ შემთხვევაში ტირილი მოგვიწევს მაშინ, თუმცა უკვე უსარგებლო. რამეთუ როგორც უფალი ამბობს: „მონამან რომელმან იცის ნებაჲ უფლისა თვისისაჲ და არა განემზადოს ნებისაებრ მისისა, იტანჯოს იგი ფრიად“ (ლუკ. 12,47).

არ არსებობს ასპიტისა და ვასილისკოს შხამზე უფრო ძლიერი შხამი და არ არსებობს თავისმოყვარებაზე აღმატებული ბოროტება. თავისმოყვარების ნაშობი მფრინავი გველები შემდეგნი არიან: გულში თავის ქება, თავის მაამებლობა, ნაყროვანება, სიძვა, მზვაობრობა, შური და ყველა ბოროტების მწვერვალი ამპარტავნება, რომელიც არა მხოლოდ ადამიანებს, არამედ ანგელოზებსაც აგდებს ზეციდან და ნათლის ნაცვლად ბნელით ფარავს.